การดื่มชาเป็นกิจวัตรของคนจำนวนมาก ทั้งชาพร้อมดื่ม ชาเย็น หรือชาสมุนไพร อย่างไรก็ตาม การดื่มทุกวันโดยไม่รู้ข้อจำกัด อาจก่อให้เกิดผลเสียได้ แม้ชาจะดูเป็นธรรมชาติ แต่บางชนิดมีคาเฟอีนและสารที่ส่งผลต่อร่างกาย หากบริโภคเกินความเหมาะสม

ชาหลายชนิดมีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น คาเทชินและโพลีฟีนอล ซึ่งช่วยลดความเสื่อมของเซลล์ และลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะชาเขียวที่มี EGCG ซึ่งช่วยกระตุ้นการเผาผลาญไขมัน นอกจากนี้ การดื่มชาเป็นประจำในปริมาณพอเหมาะอาจช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ เบาหวาน และมะเร็งบางชนิด

การบริโภคชาที่มีคาเฟอีนมากเกินไป เช่น ชาดำหรือชาเขียว อาจทำให้นอนไม่หลับ ใจสั่น หรือรู้สึกกระวนกระวาย ชายังอาจลดการดูดซึมธาตุเหล็ก โดยเฉพาะหากดื่มหลังอาหารทันที และในบางรายอาจเกิดอาการไม่สบายท้อง เช่น คลื่นไส้ หรือกรดไหลย้อน หากดื่มขณะท้องว่างหรือดื่มชาที่เข้มเกินไป

โดยทั่วไปแล้ว ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้ดื่มชาในปริมาณที่พอเหมาะ ซึ่งอาจอยู่ที่ 2–3 ถ้วยต่อวัน (ประมาณ 500–750 มิลลิลิตร) เพื่อให้ได้รับประโยชน์โดยไม่เกิดผลข้างเคียงจากคาเฟอีนหรือสารอื่น ๆ ที่มากเกินไป

อย่างไรก็ดี ประเภทของชาที่เลือกดื่มก็มีผล เช่น ชาสมุนไพรบางชนิดไม่มีคาเฟอีนเลย ดื่มได้โดยไม่ต้องกังวลเรื่องระบบประสาท ในขณะที่ชาเขียวและชาดำควรดื่มในปริมาณจำกัด โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ หรือระบบประสาท

การเลือกประเภทของชาเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่ดื่มเป็นประจำ ชาใบสดหรือชาที่ผ่านการชงสดใหม่มักมีประโยชน์มากกว่า เนื่องจากไม่มีสารเติมแต่งหรือน้ำตาลแฝง เทียบกับชาพร้อมดื่มที่มักมีน้ำตาลสูง ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานและน้ำหนักเกิน

ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง หรือโรคไต ควรหลีกเลี่ยงชาบางชนิดที่มีโพแทสเซียมหรือโซเดียมสูง หรือปรึกษาแพทย์ก่อนดื่มเป็นประจำ เพื่อป้องกันผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในระยะยาว

นอกจากนี้ ชาที่มีสารแต่งกลิ่นหรือสารกันเสีย อาจส่งผลต่อระบบย่อยอาหารและภูมิคุ้มกันในบางราย ควรอ่านฉลากส่วนผสมอย่างละเอียดก่อนเลือกซื้อ

ดื่มชาหลังมื้ออาหารประมาณ 30 นาที เพื่อไม่รบกวนการดูดซึมธาตุเหล็ก หลีกเลี่ยงการดื่มตอนท้องว่างหรือก่อนนอน และควรลดการเติมน้ำตาล หากต้องการความหวาน แนะนำให้ใช้น้ำผึ้งในปริมาณน้อย หากดื่มชาแล้วมีอาการผิดปกติ ควรหยุดดื่มและปรึกษาแพทย์

การดื่มชาเป็นประจำไม่ใช่เรื่องอันตราย หากรู้จักเลือกชนิดชาและดื่มในปริมาณที่เหมาะสม ชาสามารถเป็นเครื่องดื่มที่ส่งเสริมสุขภาพ และช่วยให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย แต่สิ่งสำคัญคือ ต้องใส่ใจในรายละเอียด เช่น ปริมาณคาเฟอีน เวลาดื่ม และส่วนผสมที่อยู่ในชาแต่ละประเภท เพื่อให้การดื่มชาในแต่ละวันเป็นเรื่องที่ดีต่อสุขภาพอย่างแท้จริง